Stikstof
Stikstof (N) is de belangrijkste voedingsstof voor de plant. Dit komt doordat N betrokken is bij de vorming van en onderdeel uitmaakt van eiwitten, bladgroen, enzymen, hormonen, etc. Deze stoffen zijn op hun beurt betrokken bij processen, zoals fotosynthese en ademhaling. Daarmee heeft N een grote invloed op de groei en ontwikkeling van het gewas, de opbrengst en de kwaliteit van het oogstproduct.
De hoeveelheid N die een gewas opneemt, verschilt sterk tussen gewassen en rassen. De N-opname kan variëren van 50 kg per ha voor erwten tot meer dan 300 kg per ha voor gewassen zoals witte kool. Voor intensief gebruikt grasland geldt dat het gewas meer dan 450 kg N per ha kan opnemen in de bovengrondse delen.
De N-opname door gewassen is het grootst in de periode waarin het gewas veel droge stof produceert. Voor akkerbouwgewassen is dit meestal in de periode mei tot juli. Het gewas heeft het "veld dicht" en alle inkomende zonnestraling wordt ingevangen. Voor grasland is de groeisnelheid het hoogst in de maanden april en mei. De beschikbare hoeveelheid N in de bodem dient dan ook het hoogst zijn.
Onderzoek toont aan dat het gebruik van minerale meststoffen ook de efficiency van de stikstofopname van organische mest kan vergroten10. Dit inzicht komt ook tot uiting in het Integrated Soil Fertility Management11, en is vooral aangetoond op arme gronden zoals in Afrika. Het ‘lekken’ van stikstof uit de voedselkringloop is echter niet volledig te voorkomen, zelfs bij maximaal hergebruik. Er is daarom continu aanvulling nodig in de vorm van N-meststoffen.
Stikstofbemestingsadviezen voor grasland en voedergewassen zijn beschikbaar via https://www.bemestingsadvies.nl/nl/bemestingsadvies.htm; stikstofbemestingsadviezen voor de akkerbouw en de vollegrondsgroententeelt via http://www.handboekbodemenbemesting.nl/nl/handboekbodemenbemesting/Handeling/Bemesting/Stikstof.htm
10. Hijbeek, R., et.al., (2018) Nitrogen fertiliser replacement values for organic amendments appear to increase with N application rates. Nutrient Cycling in Agroecosystems 110, 105-115. | 11. B. Vanlauwe et al. (2015) Integrated soil fertility management in sub-Saharan Africa: unravelling local adaptation. doi:10.5194/soil-1-491-2015
DU_FE_Nutrient_factsheets_Stikstof_digital.pdf
