Een nieuw paradigma voor plantenvoeding
De Nederlandse landbouw staat voor een enorme uitdaging. De marges voor de boeren zijn laag en de roep om verder te verduurzamen wordt steeds luider. Hoge maar verantwoorde productiviteit per hectare met zorg voor een vitale bodem en biodiversiteit eist het zorgvuldig en gecombineerd gebruik van onbewerkte organische mest aangevuld met hoogwaardige bewerkte meststoffen. Dit dossier gaat in op hoe we dat doen. Wat is de rol van de verschillende nutriënten en wat zijn de effecten op bijvoorbeeld boden organische stof, bodemleven en uitspoeling naar grondwater.
Dit vraagt ook het nodige veranderingen van de partijen die samen de landbouw en voedselketen vormen. Het Scientific Panel on Responsible Plant Nutrition heeft hier een interessant paper over uitgebracht dat Meststoffen Nederland heeft laten vertalen. Zie hieronder de samenvatting en HIER de verwijzing naar het volledige rapport.
KERNPUNTEN
De aanvoer van nutriënten speelt een belangrijke rol in het voedselsysteem, zowel voor de akkerbouw als de veehouderij, en is cruciaal voor voedselzekerheid, voedselkwaliteit en het sluiten van kringlopen in de bio-economie. De productie en het gebruik van meststoffen moet veranderen om effectiever gewassen te voeden, schadelijke impacts op het milieu als gevolg van nutriëntverliezen te verminderen en de bodemgezondheid te herstellen. Dit vereist een nieuw paradigma voor plantenvoeding; een paradigma dat rekening houdt met sociaaleconomische, milieukundige en gezondheidsdoelstellingen binnen het hele voedselsysteem (Fig. 1).
Figuur 1. De vijf onderling verbonden doelen van een verantwoorde wijze van plantenvoeding, en zes belangrijke te ondernemen acties.
De komende 10-20 jaar zijn cruciaal voor de omschakeling naar een mondiaal voedselsysteem waarin alle belanghebbenden op holistische wijze naar voedsel en nutriënten kijken, met inbegrip van verborgen impacts op het milieu, gezondheid en sociaaleconomische factoren. Het is van belang dat consumenten, overheden en andere belanghebbende deze omschakeling steunen, omdat er meer nodig is dan de inzet van boeren en industrie alleen om de gewenste transitie mogelijk te maken.
Het resultaat van deze transitie is een nieuw maatschappelijk gedragen paradigma van voedselproductie, waarbij meer doelen een rol spelen dan alleen economische aspecten. Deze vernieuwde aanpak zal hiermee een integraal onderdeel worden van een milieuvriendelijke en circulaire economie met lage koolstofemissies. Deze draagt bij aan de wereldwijde en groeiende vraag naar gezond voedsel als ook het inkomen en levensonderhoud van boeren. Hoe dit er concreet uitziet wordt samengevat in negen punten aan het einde van dit document.